Onmisbaar bij de beer en de apen
Door: Esther
Blijf op de hoogte en volg Esther
23 December 2010 | Bolivia, Villa Tunari
Voor degenen die nieuwsgierig zijn, wat doen we nou eigenlijk op zo´n dag….
De wekker gaat om half zeven. Elkaar nog een keer in de ogen aankijken, snoozen en dan rap eruit. Vieze werkkleren aan, lenzen in en dan ontbijten bij het café. Meestal een yoghurtje met cruesli of wat pannenkoeken en dan heb ik zeker een kwartier of langer nodig om alle spullen klaar te zetten. Een emmer met bananen voor Vladi of Rusber, twee emmers met lunch (fruit) en een rugzak met vijf 2 literflessen warme pap. Daar gaat wat echinae force in of vitaminen voor de weerstand en als we allemaal klaar zijn neemt iedereen een rugzak mee naar boven. Eerst tien minuten over de nieuwe weg, die door de regen half is verzakt. Bomen zijn gevallen en hele stukken berg en aarde zijn de rivier in geschoven of naar beneden gevallen. Kost veel herstelmoeite, deze weg gaat veel geld kosten vrees ik. Kan geen auto meer langs, maar wij nog wel te voet.
Ter hoogte van het oude spiderpark klimmen we de berg op de jungle in. Steil omhoog en dat vereist nogal wat oefening met een zware rugzak op je rug. Als we eenmaal de eerste stap omhoog hebben gedaan is het steil omhoog klimmen. Over rotsblokken, modderige takkenpaadjes, stukken modder, langs omgevallen bomen, om uiteindelijk tien minuten later uitgeput en nat van het zweet in het park aan te komen. Maar het is steeds weer een cadeautje om zo aan te komen. Het is weer gelukt. En de dag zelf is best relaxed.
Om acht uur gooien we de bananen in het water met jodium om te desinfecteren. Alles wordt een kwartier gesoaked voor we het ze te eten geven. Dan worden de bananen in helften gesneden en worden ze in de zeven foodplates naarboven in de bomen gehezen. We hebben meters lange touwen waarmee we de schalen naar beneden kunnen halen, er eten in kunnen doen, en ze weer omhoog kunnen hijsen. Wat een leuke verbetering met het oude park, waar ze tafels laag op de grond hadden. Als de apen al buiten zijn is het een grote uitdaging om ze zonder te spillen omhoog te krijgen, omdat ze al aan de plates bungelen voordat jij de kans hebt om te hijsen. Daarna opent Megan de kleine kooi en Vladi of ik de grote kooi met apen. De corded monkeys worden aan hun runners gezet, zodat ze ook naar boven kunnen om te eten. In the mean time lopen wij naar beneden om tien emmers water te halen om de watertank te vullen. Met dat water maken we later de kooien schoon. We hijsen de gordijnen van de kooien omhoog, halen de vuile kleden eruit om mee naar beneden te nemen voor een goeie wasbeurt. Als de apen klaar zijn met eten doen we nog een ronde met de foodplates, maar dan met pap. Daar zijn ze dol op. Het is een hele toer om dat zonder te morsen boven te krijgen :) en ze vechten om een plaatsje om te kunnen eten. Maar geweldig om ze dan vervolgens boven in de bomen te horen knorren van plezier omdat ze het zo heerlijk vinden.
Wij verdelen ons dan over de grote en kleine kooi om schoon te maken. Alle poep van de vloer in een emmer en dan met liters water de borden schrobben, de vloer en het kooiwerk. Twee keer in de week komt er een scheut chloor in om alle bacteriën goed te doden. Daar ben je wel even mee bezig, want ze zijn altijd flink smerig. Als we hier klaar mee zijn, brengt iemand de poep naar de landslide waar we het in de scheuren van de aarde begraven. Hele klim, maar wel met een prachtig uitzicht. Verder halen we de foodplates naar beneden, pikken we alle voedselresten van de grond met onze handen, om het afval vervolgens beneden bij de quarantine in de rivier te gooien. En we rinsen de bowls voordat we ze weer ophangen. Rond de tijd dat we klaar zijn is het meestal een uur of tien.
Tijd om de snack in het water te gooien. Soms krijgen ze pinda´s, brood, mango´s, watermeloen, pakay, avocado, oranges of peterselie. We verzamelen de corded monkeys, meestal gaat Vladi met baby Dave en Laura alvast vooruit. We lopen dan naar de volgende shelter en roepen heel hard ´negro´s negro´s´ zodat ze ons volgen om de snack op te eten en hopelijk de toeristen verlaten om heel even in het park te zijn. Als we de emmer opengooien worden ze helemaal gelukkig en smikkelen ze in een grote knorrende groep de hele bak leeg. Als ze klaar zijn lopen de losse apen meestal weer de jungle in en willen de apen met een koord vaak nog een wandelingetje naar boven naar de mirador. Daar hebben we ook drie runners, waar we ze aanklikken. Het is een prachtig uitzichtpunt en een heerlijke plek om te zitten. De moeders lopen meestal mee en laten hun kleintjes in de bomen bungelen terwijl ze zelf op schoot komen liggen om te dutten of om geknuffeld te worden. Heerlijke momenten van de dag zijn dit.
Rond half twaalf lopen we weer terug naar de basis om eten klaar te maken voor lunch. We soaken het in het water en snijden het dan in hapklare brokken (ze eten geen platte stukken dus al het fruit wordt in hoeken klaargemaakt). Vervolgens lopen met met stellen van twee alle foodplates weer af om het eten daar in te doen. Zo snel mogelijk, want zo lang ze eten zijn ze afgeleid en kunnen wij stilletjes het park verlaten zonder dat ze ons volgen. We nemen allemaal een lege emmer mee, de lege papflessen (api) en ik heb sinds gisteren een rugzak in elkaar geflanst voor de vieze kleden (ropa). Dat was namelijk een lastige om de berg op en af te krijgen want je hebt je handen nodig voor de klim. Een rijstzak met twee blauwe rugbanden en een touw on top, we zijn er helemaal gelukkig mee. Heerlijk vind ik dat, zo een beetje in de ruimte friemelen. Het hoeft niet perfect te zijn, als het maar functioneel is, en er is zoveel material dat je kunt gebruiken, wat in Nederland absoluut geen sense zou maken, maar hier wel. We klauteren naar beneden met hongerige magen en hebben dan anderhalf uur pauze. Het eten wordt klaargemaakt door het café, heerlijke vegetarische lunches van Benita. Tijd om een handwasje te doen, te kletsen, even naar het dorp te gaan om een lekkere milkshake te halen of groenten te kopen op de markt of lekker te snoozen. Anderhalf uur is zo voorbij. En we hebben weer een kwartier nodig om twee emmers met groenten te vullen en vijf flessen api klaar te zetten en de nieuwe schone ropa bij elkaar te rapen. We nemen lunch mee voor Vladi of Rusber en één of twee mensen blijven achter om de ropa te wassen. Doe je alleen toch nog wel een uur over. De klim naar boven is spannend, want het is me al twee keer gebeurt dat Speedy of andere capucijneralfamales op mijn rugzak sprongen en het eten eruit stelen en ermee vandoor gaan. Het helpt om een aansteker te gebruiken, ik heb ook rotjes bij me, maar Speedy is voor niemand en niets bang. De enige die hem kan tegenhouden is Vladi of Rusber en ze zijn er meestal op tijd bij, maar niet altijd. En het gebeurt altijd nét voor we in het park aankomen. Zó balen, want dat betekent of een nieuwe rit naar beneden voor een nieuwe maaltijd óf dat ze niets te eten hebben.
Eenmaal boven gooien we de snack weer in het water en helpen we mee de foodbowls van de lunch te verschonen en al het afval te verzamelen. Om half vier gaan we met de corded monkeys weer lopen en geven we ze de snack, degene die achterblijft geeft snack aan de apen die daar blijven. Om half vijf komen we terug, maken we diner klaar en geven we ze eten. Stoppen we alle monkeys aan de juiste runners, ruimen al het afval weer op. Verschonen het water van het kikkerbadje waar het eten in wordt gesoaked en roepen we ze de kooien in. We zetten er vier schalen neer om de api in te gieten en meestal als ze zien dat je daarmee begint, komen ze de kooi in lopen. Zo niet, dan komt Rusber ze halen of slapen ze een nachtje buiten, maar dat heeft niet de voorkeur. En dan zijn we rond kwart over zes klaar en rond half zeven beneden.
Daar zit iedereen dan bezweet in het café een biertje te drinken en de dag na te kletsen. Soms is er een meeting en worden er belangrijke dingen meegedeelt, soms is er een fundraisingparty (meestal de woensdagen: all you can drink voor 30 Bolivianos, 3 Euro, en de opbrengst gaat dan naar het park). Morgenavond kerstavond, dus dat wordt gezellig. Iedereen is aan het verzinnen wat voor lekkere dingen we kunnen maken met de ingrediënten die we hier kunnen vinden (geen pesto, zongedroogde tomaatjes, tortilla´s of pindakaas, of gewone kaas) en tot mijn verbazing is het altijd weer heerlijk.
Ik ging meestal uit eten, maar je wordt de spaghetti hier ook wel een beetje zat of de rijst met ei en tomaten, dus we koken op dit moment veel en dat is zo gezellig! Hoef je ook het dorp niet meer in na werk, want we zijn toch wel bekaf na dit soort dagen en dan is het meestal koken, kletsen en naar bed. Een heerlijk ritme en we SLAPEN!! Echt zo heerlijk zo diep en zo goed. Lekker om echt moe te zijn aan het eind van de dag en je zo vervuld te voelen van de dingen die je gedaan hebt. Elke dag is weer anders, dan weer ontsnapt er een aap, dan is er eentje ziek, dan valt er één een vrijwilliger aan of een andere aap (gisteren de wilde vrouwtjesaap, die viel per ongeluk uit een boom en werd toen flink geharrassed door de mannetjes). Dan weer is het bloedje heet, nu stroomt het weer van de regen en komt het echt met bakken naar beneden. Geen zwembaddagje op mijn dag vrij dus, maar wel lekker aanklooien.
Het gaat heerlijk met Lex en mij, we kijken elkaar elke avond happy in de ogen aan, toch wel bijzonder om dit te kunnen delen. Ben retedankbaar dat hij dit park ook een bijzondere plek vindt, want als hij het niets had gevonden, had ik dat echt moeilijk gevonden. Dit is een plek van mijn hart. Hier kom ik om me op te laden, om intens te genieten van de liefde van de apen en het terug te geven. Een heerlijke wisselwerking. Kan onvermoeid naar ze blijven kijken, ze zijn te gek. Het is samen genieten en we vallen meestal halverwege elkaar´s verhaal van vermoeidheid in slaap :). Ik denk dat het echte bijkletsen pas na het park begint, haha.
Ik wil iedereen ontzettend bedanken voor alle lieve berichtjes. Ik heb niet iedereen persoonlijk teruggemaild en het gaat er niet van komen zolang ik hier zit. Ik hoop dat jullie het nog even uithouden, in januari komt dat weer. Ik voel me er een beetje schuldig over, maar aan de andere kant, dit is geen plek om veel online te zijn en even eruit is eigenlijk ook wel heerlijk.
Hoewel het hier helemaal niet kerstig lijkt (ook al staan er wel her en der nepboompjes voor de sfeer) hoor ik dat het heel hard sneeuwt bij jullie en iedereen in afwachting is van de Elfsteden. Dat zou wat zijn zeg, hoop dat het er van komt. Ik wil iedereen hele fijne dagen wensen in december en een spetterende nieuwjaarswisseling ook namens Lex. Ik ben benieuwd wat 2011 voor iedereen gaat brengen. Mooie dromen om uit te voeren, leuke nieuwe plannen misschien, wie weet.
Hele dikke kus uit de jungle!!
Er staan weer nieuwe foto´s op facebook! http://www.facebook.com/album.php?aid=585103&id=899520525&l=8a5a9e2bbd
-
23 December 2010 - 20:32
Ron:
Lieve Es,
De foto's zijn mooi en ontroerend...het verhaal zoals gewoonlijk idem. Geniet van elkaar en maak er een spetterend 2011 van.
-
23 December 2010 - 21:25
Ineke Poirot:
Hallo Esther & Lex,
ik geniet elke keer weer van je verhalen.Ik wens jullie fijne kerstdagen en een gelukkig 2011 toe.
-
23 December 2010 - 22:13
Ineke V A:
Lieve Esther en Lex
Fijn nog even bijlezen voor de kerst, zo mooi hoe jij alles beschrijft en wat fijn voor je dat jullie iets hebben om samen op terug te kijken. Er gaat bijna geen dag voorbij of dat ik aan je denk Es, zo leuk dat je iedereen mee laat genieten.
Hele fijne snikhete kerst (Ja, wij hebben zeer waarschijnlijk een witte) en een heel goed 2011 gewenst en dat al je dromen mogen uitkomen.
Dikke kus
Ineke -
24 December 2010 - 07:38
Elleke:
Ha lieve Lex en Es,
Jullie ook hele fijne dagen en een goed 201q!
Fijn te lezen dat alles zo goed gaat.
xL -
24 December 2010 - 07:45
Miriam:
Lieve Esther en Lex,
Zou zo de witte kerst inruilen en meegenieten van jullie onderneming aldaar! Uh, alleen het diep in de ogen kijken laat ik aan jullie over... ;-)
Heerlijke verhalen! Geniet en een goed 2011 gewenst en een droge jaarwisseling! -
24 December 2010 - 08:34
Vivienne:
Hi hi!
Wat een fantastische berichten allemaal en natuurlijk helemaal leuk voor mij in de wetenschap dat ik dit ook ga doen. Kunnen jullie misschien nagaan wat nu handig is voor mij. Juli / aug is niet handig omdat er dan al veel vrijwilligers zijn heb ik begrepen. Wat is wel handig en dan liefst ook wel een beetje qua weer? Kan ik namelijk vast wat gaan plannen ook op mijn werk. En ik wil ook kijken of ik toch ook naar de zoutvlaktes kan. Eens ff gaan plannen hoe en wat haalbaar is, want ik ben natuurlijk nog nooit in Bolivia geweest en ga sowieso tijd te kort komen. Had namelijk ook begrepen dat het wel handig is om toch een week of 4 bij de apen te zijn als je er bent (alhoewel ik ook een minimum van 2 weken heb begrepen?) Nou ja, wat dat betreft tijd om terug te komen voor jullie, kan ik daar lekker met jullie over kletsen. Aan den andere kant gun ik jullie deze fantastische momenten met elkaar en ben ik erg blij dat jullie SAMEN zo aan het genieten zijn.
Liefs en fijne kerstdagen en jaarwisseling!
Viv -
24 December 2010 - 09:43
Aukje:
Lieverd, wat heerlijk om zo dicht bij/één met de natuur te zijn.
En wat een feest joh, die sneeuw hier. We sleeën wat af met Nienke, het kan haar niet hard genoeg gaan. Echt geweldig.
Jullie fijne kerstavond en -dagen en ik wens jullie alle goeds toe voor 2011!
liefs, Aukje -
24 December 2010 - 15:06
Jan En Gerda:
Hoi Esther en Lex,
hele fijne kerstdagen toegewenst en een geweldig mooi 2011!
Groetjes Jan en Gerda -
24 December 2010 - 20:36
Akki:
Lieve Esther en Lex,
Wat een mooie tijd! Klinkt heel zwaar en kan me voorstellen dat jullie goed slapen. Schuldgevoel is een doodvermoeiend gevoel: leg het naast je neer. Is nergens voor nodig. Iedereen begrijpt dat je in de middle of the jungle niet je social media bijhoudt. Geniet, geniet, geniet!
Dikke kus van ons hier!
Akki -
25 December 2010 - 08:30
Frida:
Lieve Es en Lex,
Dit jaar geen 2e kerstdag die we samen doorbrengen maar één waar de afwezigen in elk geval ook op een plek zijn waar hun hart ligt. Mooi om je verhaal weer te lezen Es en om een indruk te krijgen van hoe jullie dagen daar er uit zien. Fijn dat alle lichamelijke ongemakjes verholpen zijn!
We wensen jullie een fijne kerst en een goed, gezellig, gezond en gelukkig 2011 !!!
Heel veel liefs van ons allemaal,
Frida. -
25 December 2010 - 12:48
Maarten Vd R:
Ha Esther en Lex,
Hele fijne feestdagen toegewenst. Heerlijk om te lezen dat het zo goed met jullie gaat!
Groetjes,
Maarten -
26 December 2010 - 17:30
Erwin:
Hey Esther,
t'is lang geleden, maar lees zo af en toe je passionele reisverslagen. Klinkt heerlijk bevlogen; keep it up en geniet ervan! Kom niet zelf terug uit een warm Afrika; sneeuw in NL is dan behoorlijk omschakelen! Wens je fijne kerst (what's left of it.....) en een gezond 2011!
hug uit Wageningen. Erwin
-
26 December 2010 - 21:16
Anja:
Ha Esther en Lex,
Lekker om het verslag te lezen! En dan mijn neefje werkend met beren, mijn lievelingsdieren, helemaal top! Zie, dat jullie het prima hebben samen!
Een hele dikke knuffel van Joep en Anja en een gelukkig uiteinde!!! -
27 December 2010 - 16:22
Gerrit Van Oorschot:
Hallo Esther,
met grote belangstelling volg ik van tijd tot tijd je verslagen. Ze zijn wel lang van stof, vandaar mijn van tijd tot tijd, kortom als ik tijd neem dus. Tjah....., hier is mijn lang van stof kunnen zijn aanwezig dus wie zegt nu wat over wie!
Mooi om mee te kunnen maken via jou verslagen welke enorme tegenstellingen (that's live) jij meemaakt. Dat zijn ontwikkelingen die niemand jou meer af kan nemen en je ten dienste zullen staan hier in het verre westen. Die levenservaringen zijn geweldig belngrijk en kostbaar. De spirituele ontwikkeling lijkt sosm ten onder te gaan aan alle ander gebeurtenissen maar dat is in geen geval zo. Immers had je die gebeurtenissen dan kunnen handelen?
Mooi ook om te lezen hoe Lex het e.e.a meepikt hetgeen natuurlijk weer van groot belang is voor zijn ontwikkeling en jullie relatie.
Ik denk dat je nu toch wel heel veel stof hebt om een boek te gaan schrijven.
Ik wens je heel fijne moment en een zo mogelijk nog rijker 2011.
Met lieve groet voor jouw en Lex, Gerrit van Oorschot. -
30 December 2010 - 12:38
Yvonne Receptie WW:
Hallo esther,
wat een geweldige verhalen heb je! Niet voor te stellen dat er op deze aarde zoveel tegenstrijdige doelen zijn en dat jij daar ook deel van uit maakt.
een hele fijne jaarwisseling en alle goeds voor het nieuwe jaar voor jullie allemaal daar zover weg!
-
31 December 2010 - 10:43
Els Valkenburg:
Lieve Esther en Lex,
Heb genoten van je verslag Esther. Geweldig zoals je weer alles beschreven hebt.
Ben blij dat je van de bora bora af bent.
Hele fijne jaarwisseling voor jullie beiden en tot horens.
Dikke kus Els en Bob -
03 Januari 2011 - 14:04
Pauline:
Hallo lieve Esther en Lex,
Wens jullie een heel gezond en vrolijk 2011 toe!
(DIt vanuit Zürich... waar we nu sinds begin december wonen... :))
Mooi om jullie verhaal te lezen, het gaat jullie goed, wat fijn: blij!
En heerlijk dat jullie dit samen beleven.
Met warme gedachte aan jullie, veel goeds en lieve groet!
Pauline
-
04 Januari 2011 - 21:44
Alma:
voor jullie beide een fantastische voortzetting in 2011 wat jullie gestart zijn in 2010.
veel liefs
Alma -
14 Januari 2011 - 13:01
Anouk:
Lieve schat, een fantastisch 2011 wat voor jou vast prachtig is begonnen! Wanneer keer je weer terug?
Liefs uit het zonnige Ibiza!
XXXX
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley